Τι είναι η ωρίμανση υγρών;
Όλων των ειδών τα αρώματα και γενικότερα τα υγρά στοιχεία που χρησιμοποιούμε ενώ κάνουμε μία μίξη, άλλα περισσότερο και άλλα λιγότερο, χρειάζονται μια περίοδο ωρίμανσης.
Από την στιγμή που θα αναμειχθούν με άλλα συστατικά όπως διαφορετικά αρώματα, φυτική γλυκερίνη ή και προπυλενογλυκόλη χρειάζονται ένα χρονικό διάστημα ώστε να ομογενοποιηθούν.
Σε αυτό το διάστημα δίνουμε χρόνο στα υλικά μας να “δέσουν”. Είναι γεγονός ότι ένα υγρό 12 ώρες μετά την μίξη του σε σύγκριση με το ίδιο ακριβώς υγρό, 3 εβδομάδες αργότερα θα είναι τουλάχιστον ..διαφορετικό. Και φυσικά η διαδικασία αυτή είναι πάντα προς το καλύτερο γιατί το πραγματικό αποτέλεσμα της συνταγής θα φανεί αφού ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία.
Πόσο χρόνο παίρνει η ωρίμανση ενός υγρού;
Σχετικά με τον χρόνο που χρειάζεται για να γίνει η ωρίμανση παρατηρούμε ότι αυτός είναι κοινός ανά κατηγορία γεύσεων. Ο χρόνος δηλαδή που χρειάζεται μία φράουλα, ο οποίος είναι μόλις λίγες ημέρες, είναι ο ίδιος και για το καρπούζι και για το μήλο καθώς και για όλα τα φρούτα. Τα φρούτα θέλουν τον λιγότερο χρόνο ωρίμανσης για αυτό και οι μίξεις τους είναι πολύ εύκολες και δημοφιλείς.
Ο χρόνος για τα υπόλοιπα αρώματα (καπνικά, επιδόρπια, κρέμες κ.ά.), πλην ελαχίστων εξαιρέσεων είναι περίπου 2 εβδομάδες. Σε κάθε περίπτωση ο ελάχιστος χρόνος που πρέπει να δίνεται σε ένα υγρό πριν την πρώτη δοκιμή είναι 24 ώρες. Ακολούθως μπορεί να γίνει δοκιμή στις 5-7 μέρες ώστε να έχετε ένα σημείο αναφοράς για την δοκιμή στις 2 εβδομάδες.
Ο χρόνος αυτός μπορεί αρχικά να φαίνεται μεγάλος αλλά άπαξ και βρείτε κάποιες μίξεις που σας ικανοποιούν είναι εύκολο και λογικό να φτιάξετε ένα απόθεμα το οποίο θα είναι ικανό να σας κρατήσει τουλάχιστον μέχρι να φτιάξετε εκ νέου την συνταγή + τον χρόνο ωρίμανσης που υπολογίσατε ότι χρειάζεται το συγκεκριμένο υγρό.
Αμέσως μετά την μίξη..
Σας προτείνουμε όλα τα αρώματα και τις μίξεις σας να τα φυλάσσετε σε σκοτεινό και δροσερό μέρος όπως ένα ντουλάπι ή ένα συρτάρι, για να αποφύγετε αλλοιώσεις στη γεύση και το άρωμα και να έχετε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Κάτι σχεδόν αυτονόητο αλλά που σίγουρα η αναγκαιότητά του δεν μπορεί να τονιστεί αρκετά είναι η καλή ανάδευση (..το φραπέδιασμα εν ελληνιστί) αμέσως μετά την μίξη. Ακολούθως μία ανάδευση την ημέρα κατά τις πρώτες ημέρες βοηθάει σε μεγάλο βαθμό ώστε να φτάσουμε στο τελικό αποτέλεσμα το συντομότερο δυνατό, δεν είναι όμως απαραίτητο. Τέλος, εάν κάποιο από τα αρώματα που χρησιμοποιήσατε περιέχει αλκοόλ είναι καλό να αφήσετε το μπουκάλι χωρίς καπάκι για 2 εώς 12 το πολύ ώρες καθώς θα βοηθήσει στην ταχύτερη εξάτμιση του αλκοόλ και κατά συνέπεια στην ταχύτερη ωρίμανση του υγρού.
Παρατήρηση χρώματος υγρού
Μία ένδειξη για τον χρόνο ωρίμανσης ενός υγρού είναι το χρώμα του. Θα παρατηρήσετε ότι αμέσως μετά την μίξη του το υγρό είναι αρκετά ανοιχτόχρωμο ενώ όσο περνάει ο καιρός τόσο σκουραίνει. Σίγουρα το χρώμα επηρεάζεται και από άλλους παράγοντες όπως το χρώμα των αρωμάτων που χρησιμοποιήθηκαν αλλά ως γενικός κανόνας συνεχίζει να ισχύει. Οταν δείτε ότι το υγρό αρχίζει και σκουραίνει τότε ξέρετε ότι η ωρίμανση έχει ξεκινήσει και βρίσκεται σε καλό στάδιο.
Προχωρημένοι τρόποι μείωσης του χρόνου ωρίμανσης
Ο σκοπός της ωρίμανσης είναι να ομογενοποιηθούν τα διάφορα συστατικά που έχουμε χρησιμοποιήσει. Ο πιο βασικός παράγοντας για να γίνει αυτό είναι ο χρόνος και τίποτα άλλο. Οπότε μπορείτε άνετα να σταματήσετε εδώ να διαβάζετε ή μπορείτε να δείτε μαζί μας διάφορους τρόπους που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ώστε να επιταχύνουμε αυτή τη διαδικασία.
Σε αυτό το σημείο να πούμε ότι κάπου εδώ μπαίνουμε στο κομμάτι της χημείας και της φυσικής οπότε καλό θα ήταν κάθε πληροφορία που προέρχεται “από το internet” είτε αυτό είναι κάποιο forum, κάποιο post σε social media είτε ακόμα και κάποιο άρθρο να επεξεργάζεται ως προς την ασφάλειά της και να μην την αντιλαμβανόμαστε ως μία αποδεδειγμένα επιτυχημένη διαδικασία. Θα αναφερθούμε παρακάτω σε διάφορες λεπτομέρειες που θα πρέπει να σας απασχολήσουν εάν αποφασίσετε να προχωρήσετε σε ανάλογες προχωρημένες μεθόδους ωρίμανσης.
Ενα στοιχείο λοιπόν που μπορεί να βοηθήσει στην ωρίμανση είναι η θερμότητα. Τα υγρά συνήθως περιέχουν στο μεγαλύτερο μέρος τους φυτική γλυκερίνη η οποία είναι παχύρευστη. Θερμαίνοντας την αλλάζει η ρευστότητά της και γίνεται πολύ πιο εύκολο να αναμειχθεί σε μοριακό επίπεδο με τα υπόλοιπα συστατικά. Αλλά ακόμα και καθόλου γλυκερίνη να μην περιέχει το μείγμα μας δεν υπάρχει περίπτωση να μην ωφεληθεί από την θερμότητα.
ΠΡΟΣΟΧΗ! Η θερμότητα είναι ένας παράγοντας που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την νικοτίνη! Εάν θέλουμε να προσφέρουμε θερμότητα στο μείγμα μας αυτό μπορούμε να το κάνουμε πριν βάλουμε τη νικοτίνη! Ακολούθως επιτρέπουμε στο μείγμα να έρθει σε θερμοκρασία περιβάλλοντος και προσθέτουμε την νικοτίνη. Φυσικά δεν ξεχνάμε να “φραπεδιάσουμε” και να επιτρέψουμε στο μείγμα (πλέον με την νικοτίνη) 24 ώρες τουλάχιστον να ομογενοποιηθεί.
Ο τρόπος με τον οποίο προσφέρουμε θερμότητα σε ένα μείγμα είναι βυθίζοντας το μπουκάλι με το υγρό σε ένα μπολ ή δοχείο το οποίο περιέχει ζεστό νερό (~40-60°C), όχι καυτό και σε καμία περίπτωση να βράζει! Να μπορούμε έστω και για λίγο να κρατήσουμε το χέρι μας βυθισμένο. Άλλοι τρόποι όπως φούρνος μικροκυμάτων ή χρήση ματιών κουζίνας με το υγρό μέσα ή πιστολάκι μαλλιών (ναι έχει ακουστεί και αυτό!) ΔΕΝ προτείνονται σε καμία περίπτωση και θα πρέπει να αποφεύγονται. Ειδικά εάν τα μπουκάλια που έχουμε το υγρό είναι πλαστικά περιπτώσεις όπου έστω και για λίγα δευτερόλεπτα μπορεί να ξεφύγει η θερμοκρασία ενδέχεται να έχουν άσχημη εώς επικίνδυνη επίδραση στο υγρό.
Μία ακόμα μέθοδος που ακούγεται αρκετά είναι η χρήση μαγνητικού αναδευτήρα. Σε αυτή τη περίπτωση όπου αφορά κυρίως μεγαλύτερες ποσότητες υγρού, τοποθετούμε το υγρό μας σε ένα γυάλινο ποτήρι ζέσεως ή άλλο κατάλληλο σκεύος και βυθίζουμε μέσα του ένα μαγνήτη. Τοποθετούμε το ποτήρι στον αναδευτήρα και τον θέτουμε σε λειτουργία. Αφήνουμε το υγρό στην ανάδευση για μία με το πολύ 4 ώρες (άντε 8, ..την νύχτα). Επίσης υπάρχουν και θερμαινόμενοι αναδευτήρες που είναι ο μόνος κατάλληλος τρόπος για ανάδευση πάνω σε πηγή θερμότητας. Εάν θέλετε να χρησιμοποιήσετε θερμαινόμενο αναδευτήρα ξεκινήστε από τους 45-50°C και μην ξεπεράσετε τους 65 βαθμούς. Από την όλη διαδικασία μπορούμε να περιμένουμε μείωση της περιόδου ωρίμανσης ακόμα και στο μισό!
Εάν σας ενδιαφέρει να ασχοληθείτε με μαγνητικούς αναδευτήρες σας προτείνουμε να ρίξετε μία ματιά εδώ.
Τέλος εάν διαθέτετε κάποιο μπάνιο υπερήχων (ultrasonic cleaner) για καθαρισμό εξαρτημάτων μπορείτε να δοκιμάσετε να βυθίσετε το μπουκάλι με το υγρό σε αυτό και να το αφήσετε σε λειτουργία για 10 λεπτά εώς και 30 λεπτά.